Millî Mücadele Döneminde Trabzon

Trabzon vilayeti, zaman zaman sınırları değişiklik gösterse de Trabzon, Rize, Giresun, Ordu ve Gümüşhane Sancakları’ndan oluşuyordu. Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Osmanlı Devleti’nin içerisinde bulunduğu sancılı süreç ülkenin her köşesinde hissedilmekteydi. Birinci Dünya Savaşı’ndan Osmanlı Devleti’ni çıkartan ve silahların susturulmasına vesile olan antlaşma 30 Ekim 1918’de Limni Adası’nın Mondros limanında imzalanmıştı. Mütarekenin imzalanmasından sonra bunun tatbiki için gayret gösteren Müttefik güçlerden cesaret alan Doğu Karadeniz Rumları etnik kimliklerini siyasi bir çatı altında sürdürebilmek için Pontus Devleti kurma hayaline kapılmışlardı. Trabzon Vilayeti’ndeki Rumların sayısı hakkında Pontus meselesini destekleyenler spekülatif bilgiler yaymıştır. Millî Mücadele’nin başlangıç safhasında Trabzon değişik alanlarda ön plana çıkmış şehirlerden birisidir. Bu bağlamda mücadele ruhunun tabana yayılmasında Trabzon Muhafaza-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti örgütlenme bazlı katkı sunmuş ve siyasi düzlemde kendine önemli bir konum elde etmiştir. Bunun yanında Trabzon şehri konumu itibarıyla Millî Mücadele’nin ana lojistik üs merkezi olmuştur. Hem Sovyet Rusya’dan gelen askeri teçhizatın hem de Doğu Cephesi’nin kapanmasından sonra buradan Batı Cephesi’ne yapılan imalin ana üssü Trabzon limanıydı. Millî Mücadele yıllarında Trabzon şehri sadece askeri ve siyasi yönlerle ön plana çıkmamış bunun yanında Mütarekenin hemen arkasından Aralık 1918’de yayın hayatına giren İstikbal gazetesi üzerinden de Türk milletinin yürütmeye başlattığı ulusal mücadelesinin Anadolu’daki en gür seslerinden biri olmuştur. Bu gazete bir yandan bölge insanını Millî Mücadele kadrolarının arkasına yığarken diğer taraftan kendisini bekleyen en yakın tehlike olarak Pontusçuluğa karşı da halkı zinde tutmaya çalışıyordu.

Atıf vermek için tıklayın.

Not: Crossref'te bulunan "Actions" sekmesi üzerinden atıf metnine ulaşabilirsiniz.