Millî Mücadele Tarihinde Bir Hatırat: Mülâzım-ı Evvel Osman Muzaffer’in (Koçaşoğlu) Defteri

Bu çalışmada, Osman Muzaffer Koçaşoğlu’nun hatıra defterinden Millî Mücadele yıllarını yansıtan satırlar aktarılacaktır. Kocaşoğlu, 1889 (Hicri 1305) yılında Mersin’in Kerimler Köyünde doğan, ailesi Orta Asya’dan Anadolu’ya göç eden Yörük-Türkmen Koçaş kabilesinden bir isimdir. Adana Öğretmen Okulundan 1910’da öğretmen olarak mezun olan ve ilk öğretmenlik görevini Adana’nın (şimdi Osmaniye’nin) Kadirli İlçesinde Başöğretmen olarak yapan Osman Muzaffer, iki yıl sonra da Mersin Bahçe Mahallesi ilkokulu Başöğretmenliğine atanmıştır. 7 Şubat 1914’te İstanbul Yedek Subay Talimgahına sevk edilen, daha sonra 49. Alay, 139. Tümen, 2. Tabur, 5. Bölük Komutanlığına atanarak Kafkas Cephesine gönderilen, 1 Ocak 1915’te asteğmenliğe, 28 Temmuz 1916’da da teğmenliğe terfi ettirilen Osman Muzaffer Bey’in bundan sonrasında eşkıya takibi, çete cezalandırması özel görevleri olmuştur. Birinci Dünya Savaşı’nın sona ermesini takiben, terhis edilerek memleketi Mersin’e dönen Osman Muzaffer Bey, Çukurova’nın Sağ Cenah (Mersin) Cephesi’ndeki muharebeleri ve diğer olayları hatıratında oldukça ayrıntılı bir şekilde yazmıştır. Çukurova Sağ Cenah Cephesi’nde Fransızlara ve Ermenilere karşı, Kuvâ-yı Milliye’nin oluşmasından itibaren, bizzat kendisinin de katıldığı muharebelerin sona ermesine kadar cereyan eden gelişmelerle ilgili bilgilere hatıratında yer vermiş olması, bu hatıratın önemini daha da arttırmaktadır. Adana Cephesi Sağ Cenah (Mersin) Mıntıkası Alsancak Müfrezesi Komutanı olan Üsteğmen Osman Muzaffer Koçaşoğlu tarafından yazılmış veya yazdırılmış olduğunu düşündüğümüz ve içinde özellikle Kuvâ-yı Milliye faaliyetleri hakkında kimi detayları bulabildiğimiz bu defterin, Mücadele yıllarından birkaç yıl sonra yazıldığı anlaşılmaktadır. Muntazaman tutulmuş bir hatıra defteri olmasa da olayları daha çok sıcakken ve birinci ağızdan aktaran bu defterin detaylarının bilinmesi, Millî Mücadele’nin küllî tarihi açısından anlamlı olacaktır, kanaatindeyiz.

Atıf vermek için tıklayın.

Not: Crossref'te bulunan "Actions" sekmesi üzerinden atıf metnine ulaşabilirsiniz.