Millî Mücadele Döneminde Edirne

Osmanlı Devleti’nin Avrupa’ya açılan kapısı Edirne, sahip olduğu jeopolitik konum itibarıyla birçok devletin ilgi alanına girdi. 19. yüzyılda iki defa Rus, 20. yüzyılda Bulgar, ardından Yunan işgaline uğradı. I. Dünya Savaşı sonrasında Trakya üzerinde yeniden beliren tehlikeli durum üzerine Edirne’nin ileri gelenleri bir araya gelerek Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’ni kurdular. Bölgede verilen mücadelenin sivil ayağı bu cemiyet tarafından yürütülürken, askeri ayağını Cafer Tayyar Paşa komutasındaki 1. Kolordu yürüttü. Cemiyetin yayın organı Trakya Paşaeli gazetesi sivillerin sesini duyurmada önemli rol oynadı. Her iki kanat Mustafa Kemal Paşa liderliğinde Anadolu’da başlatılan Millî Hareket ile irtibatta oldular. Cemiyetin İstanbul hükûmetinden destek sağlama girişimleri ise sonuçsuz kaldı. İstanbul’un resmen işgali Trakya’nın Anadolu ile bağlantısını kopardı. Cemiyet tüm Trakya’yı Yunanistan’a bırakan San Remo Konferansı kararlarına (18-26 Nisan 1920) karşı silahlı direniş kararı aldı. Trakya’da Yunan taarruzuna karşı yapılan savunma ancak bir hafta kadar sürdü. Kolordu ve cemiyet üyelerinden bazıları Bulgaristan’a gidip silahlı ve sivil direnişlerini sürdürerek Anadolu’ya destek olmaya çalıştılar. Edirne 25 Temmuz 1920’de Yunanlılar tarafından işgal edildi. Yunan işgal idaresi altında Edirne halkı çok zor günler yaşadı. Günlük hayat alt üst olurken, Edirne bir Yunan şehri haline getirilmeye çalışıldı. Yunanlıların Trakya’yı tahliyesi Mudanya Mütarekesi ile başladı. Lozan Antlaşması ile Karaağaç’ın Türkiye’ye bırakılmasıyla Trakya’nın Türkiye’ye devir ve teslimi süreci tamamlandı.

Atıf vermek için tıklayın.

Not: Crossref'te bulunan "Actions" sekmesi üzerinden atıf metnine ulaşabilirsiniz.