Millî Mücadele Döneminde Malatya
Millî Mücadele Döneminde Malatya
Millî Mücadele’nin ilk yıllarında Mamuretülaziz Vilayeti’ne bağlı olan Malatya Sancağı, Hısnımansûr, Besni, Kâhta ve Akçadağ kazalarından oluşmakta idi. Malatya, Birinci Dünya Savaşı esnasında orduların, tehcir kafilelerinin ve mültecilerin geçiş güzergâhı üzerinde olması nedeniyle ciddi sıkıntılar çekmiştir. Mondros Mütarekesi’nden sonra Antep, Urfa, Maraş ve Adana’nın Fransızlar tarafından işgal edilmesi ve Müslümanlara karşı yapılan zulümler Malatya’da tepkilere yol açmıştır. Sadece işgallerin protesto edilmesiyle yetinilmemiş, oluşturulan gönüllü birliklerle Antep, Urfa ve Maraş’ın mücadelesine destek sağlanmıştır. Bu kapsamda Malatya Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, halkın bilinçlendirilmesinde ve Millî Mücadele’ye destek sağlanmasında önemli bir rol oynamıştır. İzmir’in Yunanlılar tarafından işgali nedeniyle Malatya’da mitingler ve protestolar yapılmıştır. Protestolarda, haksız bir şekilde gerçekleşen işgal nedeniyle İtilaf devletleri eleştirilmiş, İstanbul Hükümeti de harekete geçmeye çağrılmıştır. Paris Konferansı’nda Ermenilerin Vilayat-ı Sitte üzerindeki talepleri üzerine Malatya’dan yine protesto telgrafları çekilmiştir. Malatya’daki bu girişimler millî bilincin gelişmesine zemin hazırlamış, Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin teşekkülünü hızlandırmıştır. Elâzığ Valisi Ali Galip ile birlikte hareket eden Malatya Mutasarrıfı Halil Rami Bey’in Millî Mücadele’ye muhalif tutumu nedeniyle Malatya delegeleri Erzurum ve Sivas kongrelerinde temsil edilememiştir. Malatyalılar, Vali Ali Galip, Mutasarrıf Halil Rami ile Binbaşı Noel ve beraberindekilerin Sivas Kongresi’ni basarak Millî Mücadele’yi kesintiye uğratma girişimine karşı sağduyulu hareket etmişlerdir. Böylece Malatya Mutasarrıfı Halil Bey’in telkinleri, Ali Galip Bey’in baskıları, Binbaşı Noel’in tahrikleri boşa çıkarılmıştır. Millî Mücadele’nin askeri safhası boyunca Malatya ve çevresinden çok sayıda destek telgrafı çekilmiş, zaferler coşkuyla kutlanmıştır.
Atıf vermek için tıklayın.
Not: Crossref'te bulunan "Actions" sekmesi üzerinden atıf metnine ulaşabilirsiniz.