Millî Mücadelenin Yerel Tarihi 1918-1923 (Cilt 7): Kastamonu - Sinop - Karabük - Bolu - Düzce - Zonguldak - Bartın

Millî Mücadelede Cephe Gerisinin Stratejik Önemi ve İnebolu

Millî Mücadele dönemi askerî harekâtlarında cephede verilen mücadeleler kadar cephe gerisinde oluşturulan askerî stratejilerde önem arz etmektedir. Cephelerin, lojistiği, ikmali ve insan kaynağı bakımından desteklenmesi cephedeki başarının temel anahtarı ve gerekliliği olarak karşımıza çıkmaktadır. Millî Mücadele’de Karadeniz bölgesinde yapılan cephe gerisi mücadeleler içerisinde Kastamonu ve İnebolu bölgesinin özel bir önemi vardır. O dönemde gerek cephelerin lojistik desteği ve gerekse Anadolu’ya girecek vatanseverlerin geçiş güzergâhı ve cepheye bağlanan stratejik nokta olması, bölgenin önemini daha da artırmaktadır. Deniz yolu ile İnebolu’ya getirilen askerî malzemeler süratle güvenlik açısından daha emniyetli olan iç bölgelere, oradan da Kastamonu yolu üzerinden cephelere bu nakliye kolu vasıtasıyla sevk edilmiştir. O yılların ağır şartları altında yapılan bu nakliye işleri bir taraftan askerî makamlar, diğer taraftan da oluşturulan komisyonlar vasıtası ile gerçekleştirilmiştir. İnebolu; Millî Mücadele yılları boyunca bağımsızlık hareketine katılmak için Anadolu’ya geçenlerin önemli bir bölümünün ana güzergâhı olmuş ve cephenin moral gücü bu noktadan desteklenmiştir. Bu arada aralarında her rütbeden asker, devlet adamı, edip, şair olan bu şahsiyetler İnebolu’da kaldıkları sürede halka konferanslar ve nasihatler vererek millî davanın ilk hizmetini yapmışlardır. Özellikle, İstanbul’dan gizli olarak Anadolu’ya geçen asker ve siviller, Ankara’nın merkez olmasından sonra bu yolu daha çok tercih etmişlerdir. Bir taraftan Marmara’nın güvenliğinin tam olmaması, diğer taraftan da Ankara’ya en kestirme yolun İnebolu üzerinden sağlanması bu tercihin en önemli sebebidir. Silah ve mühimmat sevkiyatında olduğu kadar, Anadolu’da yayılan istiklal fikrinin geçişinde ve taşınmasında da etkili olan İnebolu bu önemini her zaman sürdürmüştür. Cephe gerisi stratejinin hazırlanması ve hukuki zemine oturtulması için de Türkiye Büyük Millet Meclisinde önemli kararlar alınmış ve uygulanmıştır. Özellikle Tekalif-i Millîye Emirleri, Harp Encümeni çalışmaları ve bu bağlamda İstiklal mahkemelerinin hukuksal düzenlemeleri savaşın cephe gerisi stratejisinin planlamasında belirleyici olmuştur. Bu makalede, alınan bu kararların İnebolu’dan başlayan cephe gerisi hatta uygulamaları ve sonuçları analiz edilmiştir.

Atıf vermek için tıklayın.

Not: Crossref'te bulunan "Actions" sekmesi üzerinden atıf metnine ulaşabilirsiniz.

Prof. Dr. Hüsnü Özlü
DOI: 10.53478/TUBA.978-625-8352-69-6.ch12