Millî Mücadele Döneminde Çorum

Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’nda yenilmesi ve Mondros Mütarekesi’ni imzalayarak savaştan çekilmesinden sonra İtilaf devletleri Anadolu’nun birçok bölgesini işgal etmişlerdir. İtilaf devletlerinin Anadolu topraklarını işgalleri karşısında ilk başta Kuvâ-yı Milliye ve Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri şeklinde ortaya çıkan direniş hareketleri daha sonra topyekûn bir Millî Mücadele hareketine dönüşmüştür. Millî Mücadele hareketinin bu şekle dönüşmesi Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a çıkışı ile başlamış ve Büyük Taarruz sonunda ülke topraklarının işgalden kurtarılması ile sonuçlanmıştır. Türk İstiklal Harbi’nin başarısı imzalanan Lozan Barış Antlaşması ile de tescillenmiştir. Çorum Birinci Dünya Savaşı sırasında olduğu gibi Millî Mücadele döneminde de bir işgale uğramamışsa bile birçok açıdan önemli bir konumda bulunmuştur. Millî Mücadele döneminde Çorum’da bölgedeki diğer şehirlerde olduğu kadar hissedilmese de Rum çetelerin etkileri görülmüştür. Çorum’un en önemli problemlerinden birisi de yerel çetelerin yarattıkları güvenlik ve asayiş sorunu olmuştur. Her yerde bu çeteler millî direniş kuvvetine dönüşürken Çorum’da bu durum görülmemiştir. Ayrıca özellikle İstanbul Hükümeti yanlısı idareciler ve Hürriyet ve İtilafçıların etkisi ile Çorum’da Anadolu millî hareketine doğru eğilim diğer yerlere göre daha geç başlamıştır. Ancak her ne şart altında olursa olsun Çorum halkı bu tür kişi ve gruplara itibar etmeyerek Millî Mücadele’den yana bir tavır almıştır. Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a çıkışı ve sonrasında alınan kararlar bu tavrı daha da açıklığa kavuşturmuştur. Çorum’da Müdafaa-i Hukuk yapılanması tamamlanmış ve Anadolu millî hareketinden yana açık bir duruş ortaya konulmuştur. Sivas Kongresi’ne Çorum’dan temsilci katılmıştır. Ankara’da açılan Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne de Çorum’dan milletvekilleri seçilip gönderilmiştir. Çorumlular Millî Mücadele sırasında ortaya çıkıp kendi şehirlerine de etki etmeye çalışan iç isyanlara karşı koymuşlar, askeri gelişmelere de hep duyarlı olmuşlardır. Bu hissiyatla Millî Mücadele’ye hem maddi yardımda bulunmuşlar hem de Meclis’e birçok tebrik ve kutlama telgrafı çekmişlerdir.

Atıf vermek için tıklayın.

Not: Crossref'te bulunan "Actions" sekmesi üzerinden atıf metnine ulaşabilirsiniz.