Millî Mücadele Döneminde Amasya

Amasya, Millî Mücadele tarihinde önemli yeri olan şehirlerden biridir. Atatürk, Samsun’a çıkışından sonra 12 Haziran 1919 tarihinde Amasya’ya gelmiş ve millî faaliyetlerini burada devam ettirmiştir. Daha Samsun ve Havza’da iken ülkenin içinde bulunduğu durum hakkında tespitlerde bulunmuş ve bu hazırlıklarını Amasya’da tamamlamıştır. 12-26 Haziran 1919 tarihleri arasında Amasya’da bulunduğu sırada Millî Mücadele’nin rotasını tespit eden “Amasya Tamimi” 22 Haziran 1919 tarihinde Amasya’da yayınlanmıştır. Bu genelgenin özü, “Milletin istiklâlini yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır” sözü ile ifade edilebilir. 20-22 Ekim 1919 tarihinde de Amasya Görüşmeleri yapılmış; bu görüşmelerin sonunda imzalanan “Amasya Protokolleri” yayınlanarak Meclis-i Mebusan’ın toplanmasının yolu açılmıştır. Cumhuriyet döneminde, 24 Eylül 1924 tarihinde Cumhurbaşkanı olarak yaptığı Amasya ziyaretinde Atatürk, Amasya Protokollerinin önemini, “Ben, milletin mevcudiyetine hürmet, iradesine riayet şartını esas olarak ihtiva eden bir itilafnameyi o üyeye burada imza ettirmiştim. İşte bu itibarla Amasya, İnkılâp ve Cumhuriyet tarihinde daima ehemmiyetini muhafaza edecek bir mevkie sahip olmuştur.” Sözleriyle ifade etmiştir. Millî Mücadele yıllarında Amasya’da Atatürk’ün rehberliğinde 14 Haziran 1919 tarihinde bir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurularak millî faaliyetler gerçekleştirilmiştir. 7 ve 8 Ağustos 1921 tarihlerinde yayınlanan Tekâlif-i Milliye Emirleri doğrultusunda Amasya’dan da Millî Mücadele’ye ciddi katkılar sağlanmıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilânından sonra Atatürk, 24 Eylül 1924, 18 Eylül 1928, 22 Kasım 1930 tarihlerinde çeşitli vesilelerle Amasya’ya gelerek halk ile görüşmeler yapmıştır.

Atıf vermek için tıklayın.

Not: Crossref'te bulunan "Actions" sekmesi üzerinden atıf metnine ulaşabilirsiniz.