Konya Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Kuruluşu ve Faaliyetleri

Mondros Mütarekesi’nden sonra Anadolu, İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmeye başlamıştı. Bu devletler amaçlarına ulaşabilmek için kendilerine karşı direniş gösteren yerlerde silah ve para desteği ile Millî Mücadele karşıtı ayaklanmaları teşvik etmişlerdi. Bu duruma tepki olarak ülkenin dört bir tarafında vatansever halk, işgaller ve isyanlara karşı mücadele etmek, milletin sesini kamuoyuna ve dünyaya duyurabilmek için Müdafaa-i Hukuk, Kuvayı Milliye gibi teşkilatlar kurmuşlardır. Başlangıçta bölgesel nitelikte olan bu teşkilatlar daha sonra tek bir çatı altında toplanarak Millî Mücadele’de etkin rol oynamışlardır. Millî Mücadele yıllarında işgal girişimleri ve isyanlara karşı oluşturulan Müdafaa-i Hukuk Cemiyetlerinden birisi de Konya’da kurulmuştur. Konya, İstanbul Hükümeti ve işgal devletleri için önemli bir ikmal merkezi olması sebebiyle baskı altında tutulduğundan, diğer vilayetlere nazaran burada millî teşkilatın kurulması gecikmiştir. Bu durum bazı olumsuz eleştiriler ve değerlendirmelere de sebep olmuştur. Eleştiriler arasında Konya eşrafı ve halkının Millî Mücadele’ye ilgisiz kaldığı, Damat Ferit Hükümetleri ve İşgal Kuvvetleri yanlısı tavır aldığı gibi ifadeler vardır. Ancak bu tür ithamlar doğru değildir. Konya, Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin kuruluşu ile birlikte Millî Mücadele’ye önemli katkılar sağlamıştır. Bunların arasında Konya’da millî duyguların uyanık tutulması, işgaller ve haksız uygulamaların protesto edilmesi, cephede mücadele eden orduya yapılan maddi ve manevi yardımlar ile orduya gönüllü asker toplama girişimleri sayılabilir. Bu çalışmada Millî Mücadele açısından Konya’nın yeri ve önemi, Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin kuruluş süreci, Millî Mücadele’ye geç katılma sebepleri, millî teşkilatların kurulması sırasında karşılaşılan güçlükler, cemiyetin kuruluşu, faaliyetleri ve Millî Mücadele’ye katkısı değerlendirilmiştir.

Atıf vermek için tıklayın.

Not: Crossref'te bulunan "Actions" sekmesi üzerinden atıf metnine ulaşabilirsiniz.