Millî Mücadele’nin Yerel Tarihi 1918-1923 (Cilt 4): Kahramanmaraş, Şanlıurfa, Kilis, Gaziantep, Hatay, Mersin, Osmaniye, Adana

Osmaniye’nin İşgali ve Kurtuluşu

Mondros Mütarekesi’nin imzalanmasından sonra İtilaf devletleri Anadolu’nun güney bölgelerini işgal etmeye başladılar. İtilaf devletleri Ermenileri işgalin en önemli ögesi olarak gördükleri için onları hem daha önce iskân edildikleri yerlerden tekrar Anadolu’ya göç ettirdiler hem de Doğu Ermeni Lejyonu adı verilen birliklerde konuşlandırdılar. Ermenilerin Türkleri hedef alan düşmanca tutumları bölgede gerginliğin artmasına yol açtı. Bazı köylerde Türklerin öldürülüp mallarının yağmalanması çatışmayı zorunlu kılmaktaydı. Ulaşım imkânlarını ele geçirmek isteyen İngilizler tren hattı üzerindeki yerleri işgal ettiler. Fransızlar da bu işgale yardım edip bazı birliklerini Osmaniye, Haruniye ve Bahçe ve Kadirli’ye yerleştirdi. Çevre köylere baskınlar yapıldı. Bu Kadirli, Osmaniye ve civar bölgelerde direniş örgütleri ve Kuvâ-yı Milliye müfrezelerinin kurulmasına sebep oldu. Bu birlikler Aydınoğlu Tufan Bey tarafından koordine edilmekteydi. Düşmanın Osmaniye taraflarından saldırması durumunda Kozan kuşatması tehlikeye gireceği için buranın tahkimatına önem verildi. Bölgedeki aşiretlerin millî kuvvetlere destek vermesi sağlandı. Kozan’ın kurtarılmasından sonra millî kuvvetler Haruniye’yi Fransızlardan geri alıp Osmaniye–Bahçe arasını düşmandan temizlediler. Fransızlar Osmaniye’yi resmen işgal etmek isteyince buradaki Türkler buna şiddetle mukavemet gösterdi. Fransızlar demiryolu hatlarına yakın olduğu için Osmaniye’yi boşaltmak istememişlerdir. Ankara Antlaşması’nın imzalanmasından sonra Osmaniye Türk idaresine teslim edilmiştir. Bu çalışmada Osmaniye millî mücadelesinin güney bölgelerinin işgalden kurtarılmasındaki öneminin ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır. Çalışmanın ana kaynağı Devlet Arşivleri Başkanlığından elde edilen arşiv kaynaklarıdır.

Atıf vermek için tıklayın.

Not: Crossref'te bulunan "Actions" sekmesi üzerinden atıf metnine ulaşabilirsiniz.

Prof. Dr. Nejla Günay
DOI: 10.53478/TUBA.978-625-8352-66-5.ch08