Millî Mücadele Döneminde Burdur

I. Dünya Savaşı sırasında yapılan gizli antlaşmalarda, Güney-Batı Anadolu bölgesi İtalyanlara vaat edilmişti. Mondros Mütarekesi sonrası da bu vaat doğrultusunda İtalyan işgalleri başladı. 28 Mart 1919’da Antalya’ya çıkan İtalyanlar, vakit geçirmeden işgal sahalarını Burdur istikametine doğru genişletmek için bir seri keşif gezilerine çıktılar. Bu maksatla Burdur’a gelen İtalyan subayları, buralara “yatırım yapmak”, “halkı kalkındırmak”, vb. gerekçeler ile geldiklerini ileri sürüyorlardı. Aslında İtalyan işgal metodunun bir gereği olarak, halkta oluşacak millî tepkiyi önlemek, sözüm ona “sevgi”, “yardım” vb. kavramlar arkasında işgal niyetlerini gizlemek istiyorlardı. Dönemin Burdur Mutasarrıfı Vasfi ve Belediye Başkanı bu propagandaların etkisi altında kalırken, Burdur Askeralma Bölge Başkanı Miralay İsmail Hakkı, Burdur Müftüsü, 68. Alay Komutanı ve eşraftan bazı ileri gelenler İtalyanların gerçek niyetinin “işgal” olduğunu biliyorlardı. Ancak, bütün karşı çıkışlara rağmen İtalyanların 28 Mart 1919’da Burdur’u resmen işgal etmeleri önlenemedi. Millî Mücadele karşıtı Mutasarrıf ve Belediye Başkanı’nın değiştirilmesinden sonra Burdur’da işgallere karşı koyma ve millî teşkilatlanma yönünde çok önemli gelişmeler oldu. Kısa sürede ileride Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adını alacak olan Burdur Heyet-i Milliyesi kuruldu. Burdurlu kadınlar da millî duyarlılık göstererek, Burdur Müdafaa-i Hukuk Kadınlar Cemiyetini kurdular. Burdur’da bu şekilde siyasi teşkilatlanmalar olurken, bir taraftan da Yunan işgaline karşı mücadele eden Denizli’nin batısındaki cepheye yardımlar yapılıyordu. Burdur merkez, ilçe ve köylerinden pek çok Burdurlu gönüllü cepheye koştu, ciddi miktarda yiyecek- giyecek vb. ayni yardımlar yapıldı. Bu arada, Burdur’da açılan Kızılay Hastanesi cephenin sağlık hizmetlerini karşılamakta çok önemli hizmetler verdi. Millî Mücadele’nin başarıya ulaşması yönünde yapılan bütün bu çalışmalar kolay olmuyordu. Her tarafta olduğu gibi, Burdur’da da Millî Mücadele karşıtları boş durmuyordu. Ayrıca bölgedeki eşkıya faaliyetleri de Millî Mücadele’yi olumsuz etkiliyordu. Bütün bu zorluklara rağmen Burdur halkı vatan savunmasında elinden gelen gayreti gösterdi.

Atıf vermek için tıklayın.

Not: Crossref'te bulunan "Actions" sekmesi üzerinden atıf metnine ulaşabilirsiniz.