Millî Mücadele Sırasında ABD’nin Ankara Temsilcileri

Mustafa Kemal Paşa liderliğindeki millî hareket korunaklı konumundan dolayı Ankara’yı merkez olarak seçmişti. Ankara ulaşım açısından da Anadolu’da önemli bir şehirdi. İstanbul’un resmen İtilaf devletleri tarafından işgali ardından Meclis-i Mebûsan dağıtılmıştı. İstanbul’da Meclisin çalışma imkânı kalmaması üzerine hem İstanbul’daki Meclisin üyeleri hem de ülkenin çeşitli yerlerinden seçilen milletvekillerinin katılımıyla Ankara’da Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) oluşturulmuştu. Türk Ordusu’nun başarıları TBMM’ye uluslararası tanınırlık sağlamıştı. İtilaf devletleri de dâhil olmak üzere çok sayıda yabancı temsilci bu şehirde bulunmuştu. 1921 itiarıyla burada temsilci bulunduran Amerika Birleşik Devletleri, TBMM’nin fiili otoritesinin farkındaydı. İstanbul ve Anadolu’daki ABD’li yetkililer ticari faaliyetlerini, yardım kuruluşlarını ve eğitim kurumlarını korumak üzere hamlelerini yapmaktaydı. Ancak Millî Mücadele’yi yöneten kadroyu resmî bir hükûmet gibi tanıma anlamına gelebilecek hamlelerden kaçınmaktaydı. TBMM Hükûmeti, Amerikalılar da dâhil tüm yabancı unsurlarla ile ilişkilerde tam bağımsızlık ilkesinden ödün vermemeyi kırmızı çizgi olarak benimsemişti. Bu sebeple Amerikalıların her talebinin bir karşılığı olduğunu beklemekteydiler. Çalışmada arşiv kaynakları için Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı ve Gale Archive Unbound veri tabanından erişilebilen The National Archives and Records Administration (NARA) evrakından faydalanılmıştır. Ayrıca yayınlanmış belge kitabı niteliğindeki The Foreign Relations of the United States (FRUS) serisinin ilgili ciltlerinden yararlanılmıştır. Millî Mücadele sırasında Türk-Amerikan ilişkilerini inceleyen yayınlardan da faydalanılmıştır.

Atıf vermek için tıklayın.

Not: Crossref'te bulunan "Actions" sekmesi üzerinden atıf metnine ulaşabilirsiniz.