Millî Mücadele Sinemasında “Ankara”

Başarısıyla Türk ulusunda yarattığı özgüvenin yanında tüm ezilen topluluklar için inanç kaynağı olarak müstesna değere sahip Türk İstiklâl Harbi’nin “sinema” ile hafızalarda canlı kalması için Millî Mücadele döneminde çalışmalara başlanmış Anadolu’ya gönderilen ekiplerce, cephe hatlarındaki direniş, zafere ulaştıran amiller ve belge niteliğindeki birçok deneyim filme almıştır. Belgesel filmlerle birlikte Millî Mücadele temalı kurgusal filmlerin de yapılması gereğine inanan Mustafa Kemal, “Türk gençliğine bu mücadelenin nasıl kazanıldığını canlı olarak ispat etmek” amacıyla kamera önüne geçmeyi memnuniyetle kabul etmiştir. Sanatsal bir dil, bir aktarım biçimi olması yanında propaganda işlevi de gören sinemada; “istiklâl” ideali etrafında gerçekleşen bu destansı mücadeleye yön veren isimler kadar belirli şehirler de üstlendikleri rolleriyle farklı şekillerde ele alınmıştır. Çalışmada, Türkiye’de sinemanın ilk yıllarına değinilerek Türk sinemasında bir tür olarak Millî Mücadele filmleri; belgesel, kurgu film ve televizyon filmleri kategorisinde incelenmiştir. Millî Mücadele temalı 100’e yakın filmin gözden geçirildiği çalışmada, “Ankara” şehrinin Kurtuluş Savaşı sinemasındaki yeri “Zafer Yollarında / İstiklâl, Bir Millet Uyanıyor ve Kalpaklılar” adlı üç yapımla örneklendirilmiştir. Millî Mücadele sinemasının birçok yapımında “Ankara”nın mekânsal varlığının ötesinde Mustafa Kemal, TBMM ile şehirde bir araya gelen aydın ve askerî liderlerin varlığıyla özdeşleştirilen “simgesel” karakteriyle yer aldığı, bu nedenle Millî Mücadele temalı filmlerin vazgeçilmez ögesi olduğu tespit edilmiştir.

Atıf vermek için tıklayın.

Not: Crossref'te bulunan "Actions" sekmesi üzerinden atıf metnine ulaşabilirsiniz.