Millî Mücadele'nin Yerel Tarihi 1918-1923 (Cilt 12): Ankara

Ankara’nın İdari, Ekonomik ve Sosyal Yapısı

Ankara şehri Anadolu’nun en eski yerleşimlerinden biri olarak birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Coğrafi konumu itibarıyla askeri, ticari güzergâhlar üzerinde bulunmaktadır. Şehir 1363 yılında Osmanlı hâkimiyetine girmiştir. Ankara’da tarım, hayvancılık ve ticaret gelişmiş, özellikle tiftik keçisinin tüylerinden yapılan sof kumaşı büyük ün kazanmıştır. XVIII. yüzyılda Ankara’nın nüfusunun çoğunluğu Müslüman olmak üzere 30-40 bin civarında olduğu bilinmektedir. XIX. yüzyılda ise şehir nüfusunda artış ve azalışlar olduğu görülmüştür. Birinci Dünya Savaşı’nın başladığı 1914 yılındaki istatistiklere göre Ankara nüfusu bir milyona yaklaşmaktaydı. Savaş sırasında çıkan büyük Ankara yangını nüfusun önemli oranda düşmesine sebep olsa da 1919 yılına gelindiğinde İngiliz Dışişleri Bakanlığı kayıtlarında Ankara Vilayeti’nin nüfusu 903 bin olarak kaydedilmiştir. Bir sanayi şehri olmaktan ziyade ziraat ve hayvancılık merkezi olan Ankara’da Millî Mücadele yıllarında daha çok onarım ve imalat yaparak savaş ekonomisine katkı sağlayan küçük çapta iki küçük mensucat fabrikası bulunuyordu. Sanayi sektöründeki tecrübe ve birikimiyle Millî Mücadele yıllarında ordunun ihtiyaçları için etkin kullanılan imalat-ı harbiye atölyeleri ile birlikte 1920 yılında Ankara’da bir mekanizma imal etmekte olan hafif silah fabrikası kurulmuştur. Yine bu dönemde Anadolu’daki imalathaneleri tek elden idare etmek üzere Askeri Fabrikalar Müdüriyeti de burada kurulmuştur. Şehirdeki nüfus, eğitim, sağlık, ulaşım ve ordu faaliyetleri ile Millî Mücadele döneminin Ankara Valileri bu bölümde yer almaktadır.

Atıf vermek için tıklayın.

Not: Crossref'te bulunan "Actions" sekmesi üzerinden atıf metnine ulaşabilirsiniz.

Prof. Dr. Süleyman Beyoğlu
DOI: 10.53478/TUBA.978-625-8352-74-0.ch01