Millî Mücadelenin Yerel Tarihi 1918-1923 (Cilt 10): Edirne - Kırklareli - Tekirdağ

Yunanistan’ın Milos Adasına Götürdüğü Edirneli Sivil Esirler

Yunanlılar, Millî Mücadele döneminde işgal ettikleri Anadolu ve Trakya topraklarından topladıkları sivilleri, savaş alanlarında esir düşen askerlerle beraber Yunanistan'a götürmüşlerdir. Savaş meydanlarında ele geçirilen askerler "harp esiri", köy ve kasabalardan alınan siviller de "sivil tutuklu" sayılmışlardır. Bunlara dair "Üsera Defterleri" tutulmuş olmalarına rağmen, kesin sayılarının tespiti oldukça zordur. Nitekim bu konu, Lozan Konferansı'nda önemli bir sorun olmuştur. Kızılhaç ve Hilal-i Ahmer gibi kuruluşlar da sorunu çözmekte yetersiz kalmışlardır. Yunanlılar, Türk savaş esirlerinin çoğunu Ege adalarındaki esir kamplarında tutmuşlardır. İstiklal Harbi döneminde Anadolu'dan götürülen savaş esirlerinin farklı esir kamplarında tutulmalarına karşın, Trakya'nın muhtelif şehirlerinden alınan Trakyalılar ise harbin son döneminde Milos adasında toplanmışlardır. Milos adasına sürgün edilen Trakyalı Türklerin sayıları Kızılay Arşivi'ndeki deftere göre 1.636 kişidir. Trakyalı rehineler burada 1922-1923 yıllarında yedi ay boyunca tutulmuşlar, zor şartlar altında yaşamaya mecbur bırakılmışlardır. Bunların 231'i Edirne merkez kaza ve ilçelerinden götürülenlerdir. Edirneli sivil rehinelerin 14'ü yolculuk esnasındaki kötü şartlar dolayısıyla gemide, 10'u da adada vefat etmiştir. Bu çalışma Kızılay Arşivi'ndeki defter kayıtları ve adadan dönebilenlerin verdiği isim listeleri (Türk Tarih Kurumu Arşivi) esas alınarak hazırlanmıştır. Milos adası sürgünleri Lozan'da imzalanan sivil esirlerin mübadelesine dair anlaşma gereği 1923 yılında memleketlerine dönme imkânı bulabilmişlerdir.

Atıf vermek için tıklayın.

Not: Crossref'te bulunan "Actions" sekmesi üzerinden atıf metnine ulaşabilirsiniz.

Dr. Öğr. Üyesi Veysi Akın
DOI: 10.53478/TUBA.978-625-8352-72-6.ch12