Millî Mücadelenin Yerel Tarihi 1918-1923 (Cilt 10): Edirne - Kırklareli - Tekirdağ

Trakya Paşaeli Cemiyeti Yöneticilerinin Bulgaristan’a İlticadan Sonra Kurdukları Çeteler ve Teşkilat Mensuplarıyla Aralarında Olan Haberleşmeye Ait Bazı Önemli Mektuplar

Trakya Paşaeli Cemiyeti yöneticileri ve teşkilat üyeleri, Edirne’nin 25 Temmuz 1920’de işgali üzerine Bulgaristan’a iltica ettiler. Kızanlık ve Eski Zağra’da Kasım Yolageldili önderliğinde çalışmalarına devam ederken, çeteler oluşturup Yunan ordusuna, karakollarına saldırılar düzenlediler, Yunan ordusunun Trakya’dan Anadolu’ya geçmesini engelleyerek, Mustafa Kemal Paşa önderliğindeki Millî Mücadeleye destek oldular. Bulgaristan’daki faaliyetleri sırasında cemiyet yöneticileri, teşkilat üyeleri ve çete kumandanları birbirleri ile mektuplaşarak bilgi alışverişinde bulundular. Bu mektupların bazılarının şifreli olduğu anlaşılmaktadır. Mektuplarda anlaşıldığı üzere cemiyet mensupları oluşturdukları istihbarat ağını çok iyi kullanmış, Yunan ordusuna karşı düzenleyecekleri harekâtlarda yerli Rumlardan da yardım almışlardır. Bazı mektuplarda cemiyet üyelerinin Bulgaristan’a sığındıkları dönemde dahi aralarında görüş ayrılıklarının devam ettiği gözlenmektedir. Kasım Yolageldili yazdığı bir mektupta bu tartışmalara son vermek için kesin bir dil kullanmış, “Kim ne derse desin, ben Anadolu’ya, Ankara’ya bağlıyım.” diye yazmıştır. Çete Kumandanları yaptıkları, yapacakları faaliyetleri düzenli olarak bağlı oldukları Trakya Paşaeli Cemiyeti yöneticisi Kasım Yolageldili’ye yazdıkları mektuplarla iletmiş, eksiklerini, ihtiyaçlarını bu yolla dile getirmişlerdir. Bulgaristan’a sığınan Trakya Paşaeli Cemiyeti yöneticileri ve çete üyeleri Yunan ordusunun çekilmeye başlaması üzerine köylerde asayişi sağlamaya çalışmış, 24 Kasım 1922’de Edirne’ye Türk Jandarmasının gelişine ve diğer İşgal güçlerinin çekilmesine kadar faaliyetlerine devam etmişlerdir. Anadolu’da kesin zaferin kazanılmasından sonra, Trakya’nın da Yunan işgalinden kurtulmasını takiben, 24 Kasım 1922’de Türk jandarması Edirne’ye gelip asayişi sağlamıştır. Trakya’yı teslim alan heyetin 25 Kasım 1922’de Edirne’yi resmen teslim almasından sonra, cemiyet üyeleri Bulgaristan’dan dönmüş, çeteler de faaliyetlerine son vermiştir.

Atıf vermek için tıklayın.

Not: Crossref'te bulunan "Actions" sekmesi üzerinden atıf metnine ulaşabilirsiniz.

Yazar Cengiz Bulut
DOI: 10.53478/TUBA.978-625-8352-72-6.ch08