Yeşil Mutabakatın Değer Zincirine Etkisi

Avrupa Yeşil Mutabakatı (AYM), Paris Anlaşması ile ortaya konan iklim değişikliği ile mücadele hedeflerinin sağlanmasında önemli bir inisiyatif olma niteliği taşımaktadır. İlgili AB düzenleyici çerçevesi AB’nin ticaret ilişkisi olan tüm ülkelerde değer zinciri boyunca yeşil dönüşümü ve uyumu gerektiren tedbirler içermektedir. Bu kapsamda, AYM süreci bir yandan sürdürülebilir kalkınma amaçlarının gerçekleştirilmesine hizmet ederken diğer yandan rekabete ve ticarete etki boyutu ile ayrı bir önem taşımaktadır. Bu makale, değer zincirine etki eden farklı bileşenleri ilgili müktesebat bağlamında ortaya koymaktadır. AYM’nin bütüncül yapısı, gerek ilgili tüm sektörlerde derinleşen gerek mali, teknolojik ve sosyal konularda desteklerle perçinlenen unsurları dikkate alınarak değerlendirilmektedir. AYM bünyesinde olan Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması bu kapsamda değer zinciri boyunca kritik bir rol taşımaktadır. Üretim ve tedarik zinciri süreçlerinde dönüşümü de beraberinde getirmektedir. Yeşil dönüşümde stratejik rol oynayan ham maddelerde bağımlılığın azaltılması ve kaynak çeşitliliğinin sağlanması da kritik bir odak alanı oluşturmaktadır. Ticaret kuralları çevresel tedbirler bağlantılı şekillenmeye başlarken şirketler açısından çevresel, sosyal ve yönetsel (ESG) kriterlere nasıl uyumlanıldığı, sürdürülebilirlik raporlaması gibi unsurlar önemli gelişme alanları olmaktadır. Bu durum sürdürülebilirlik finansmanı çabalarına da önemli ivme sağlamaktadır. Bir diğer alan da yeşil dönüşümün teknoloji boyutunu gerçekleştirecek Ar-Ge ve inovasyon süreçlerinde odaklanmadır.