Quercus Ilex L. Türünün Günümüz Ve Gelecekteki Olası Yayılışı İle İklim Değişikliğine Uyum Yeteneğinin Değerlendirilmesi

İklim değişikliği etkilerinin yüksek oranda hissedildiği Akdeniz havzasına yönelik yapılan gelecek iklim projeksiyonları ağaçların yaşam alanlarında değişimler olacağını ortaya koymuştur. Bu bağlamda çalışmanın amacı, Quercus ilex L. (Pırnal meşesi; Kaba pırnal) türünün günümüz ve gelecekteki olası yayılışı ile adaptasyon yeteneğinin iklim değişikliği kapsamında değerlendirilmesidir. 117O982 nolu TÜBİTAK Projesi kapsamında, dünya genelindeki yayılışının en doğu sınırı olan Türkiye’deki tüm doğal alanlarını kapsayan 102 ayrı yerden artım kalemi, odun ve yaprak örnekleri alınmıştır. Kullanılan iklim senaryolarına dayanarak elde edilen tür dağılım modellerine göre türün 2070’lerde Ege Bölgesinin güney kısımlarındaki varlığı azalarak da olsa devam edecek buna karşın Karadeniz ve Marmara Bölgesi, türün yayılışı için daha elverişli hale gelecektir. Böylece Ege, Marmara ve Karadeniz Bölgesinde, türün yayılışına iklim açısından uygun olan alan miktarı artacaktır. Türün odunlarındaki su iletim sistemleri, yıllık halkaları ve yaprak özelliklerinin adaptasyon gücünün yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. O nedenle, Akdeniz havzasındaki değişen iklim koşullarına karşı, türün elverişli yetişme alanlarında dirençli olacağı öngörülmektedir. O nedenle türün, Ege, Marmara ve Karadeniz bölgelerindeki doğal yayılışlarının korunması, deniz seviyesi ve kıyıya yakın orman alanlarında yetiştirilmesi ve kent içi koru, park ve yollarda daha fazla tercih edilmesi önerilebilir.