Rejeneratif Biyoloji ve Kök Hücre Uygulamaları

Rejeneratif tıp, hastalık ya da yaşlılık gibi sebeplerden ötürü işlevini yitirmiş doku ve organların tedavi edilerek hastalara geri kazandırılmasını amaçlayan bir bilim dalıdır. Bu amaçla hem preklinik hem de klinik aşamada devam eden çok sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu tedaviler, başta kök hücreler olmak üzere, biyouyumlu materyallerden üretilen skafoldlar ve hücre canlılığını düzenleyici sitokinler gibi faktörler aracılığı ile gerçekleştirilmektedir. Potansiyelleri göz önüne alındığında totipotent, pluripotent ve multipotent olarak 3 temel gruba ayrılan kök hücreler, rejeneratif tıbbın temel materyallerinden biridir. Özellikle multipotent özellikteki kök hücrelerin çok çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanıldığı bilinmektedir. Multipotent özellikteki bu hücrelerin elde edilmesi açısından kan, kemik iliği ve yağ dokusu başlıca kullanılan kaynaklardandır. Günümüzde materyaller ile kombine edilen ya da direkt kullanılan kök hücre tedavi yöntemlerinin verimliliğin artırılması için de çalışmalar artarak devam etmektedir. Bununla beraber, insan vücudundaki dokuları taklit edebilen organoid sistemlerine olan ilgi gittikçe artmaktadır. Bu bağlamda organoidler üzerinde çok çeşitli ilaç tarama deneyleri ve rejeneratif tedavi olanakları değerlendirilmektedir. Ayrıca hastalıkların oluşum süreçleri organoid sistemleri üzerinde laboratuvar ortamında taklit edilerek rejeneratif gen tedavisi yaklaşımı da uygulanabilmektedir. Bu bölümde rejeneratif tıp alanının amacı ve kapsamları ve bu alanda gerçekleştirilen kök hücre uygulamaları, doku mühendisliği ve rejeneratif tıp tekniklerinin klinik uygulama alanları hakkında bilgiler tablolar ile desteklenerek sunulmaktadır.