Moleküler Biyoloji ve Genetik

Kanser Genetiği ve Kanser Tedavisinde Moleküler Prensipler

 

Kanser, onarılamayan DNA hasarı, viral etkenler ve genetik mutasyonlar sonucu meydana gelen ve ölçüsüz hücre büyümesine sebep olan çok adımlı bir hastalıktır. Kanser hücrelerinde görülen değişiklikler, bazı sinyal iletim mekanizmalarında aktifleşmeye ve tümör baskılayıcı genlerde işlev kaybına yol açar. Dünya genelinde, değişik sosyoekonomik çevrelerden ve yaş gruplarından milyonlarca insan bu hastalıktan muzdarip durumdadır. Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre dünya çapında her yıl yaklaşık 14 milyon insanda kanser teşhis edilmektedir. Halihazırda uygulanan kemoterapi ve radyoterapiye karşı gelişen direnç mekanizmaları ve metastaz, kanseri günümüzün en ölümcül hastalıklardan biri haline getirmiştir. 2020 yılında dünya genelinde yaklaşık 10 milyon insanın kanser sebebiyle hayatını kaybettiği düşünülmektedir ki bu toplam insan ölümlerinin altıda birine denk gelmektedir. Yine Globocan verilerine göre 2030 yılı itibarı ile, dünya nüfusundaki artma ve yaşlanma göz önüne alındığında küresel yükün, 21,7 milyon yeni kanser vakası ve 13 milyon kanser ölümü şeklinde gelişmesi beklenmektedir. Bu veriler ışığında kanser tedavisinde çığır açıcı yeniliklere duyulan ihtiyaç, yadsınamaz bir gerçekliktir. Bu çalışmaya kanserin ayırt edici özelliklerinin tasviri ile başlayıp, hastalığın genetik arka planı ve tedavisindeki moleküler prensipler ile devam edilecektir. Çalışmanın sonunda ise kanser tedavisinde önemli potansiyeli olan ancak hedeflenmesi zor sinyal modüllerinden bahsedilip, muhtemel tedavi stratejileri tanımlanacaktır.

Dr. Öğr. Üyesi Onur Çizmecioğlu
DOI: 10.53478/TUBA.978-625-8352-48-1.ch20