Gen Düzenleyici Araçlar ve Bunların Translasyonel Yönleri

Gen düzenleme araçlarının ve yapay transkripsiyon faktörlerinin yanı sıra gen aktarım vektörleri ile ilgili son keşif ve ilerlemeler, gen tedavisi alanındaki potansiyel uygulamalar için sınırları genişletmektedir. Düzenli aralıklarla kümelenmiş kısa palindromik tekrarlar (CRISPR) - Cas9, transkripsiyon aktivatör benzeri efektör nükleazlar (TALEN’ler) ve çinko-parmak nükleazlar (ZFN’ler) gibi gen düzenleme araçları esas olarak hastalık mutasyonlarını düzeltmek veya araştırma amacıyla genomu değiştirmek için kullanılır. Bunun yanında yapay transkripsiyon faktörleri (kesici olmayan gen düzenleme araçları) transkripsiyonel aktivatörler veya represörlerle birlikte, çoğunlukla birkaç geni kontrollü bir şekilde aşırı ifade edecek veya susturacak sentetik gen düzenleyici ağlar oluşturmak için kullanılır. İnsanlarda gen düzenleme araçlarının ve yapay transkripsiyon faktörlerinin uygulamaları yıllardır araştırmaların odak noktası haline gelmiştir, ancak gerekli verimlilik, güvenlik ve uygulanabilirlik yakın zamana kadar sağlanamamıştır. Ek olarak, gen tedavisi uygulamalarında, bu araçların kullanıldığı tedavi denemelerinin sayısı muazzam bir şekilde artmaktadır. Yakın zamanda son derece verimli bir protein aktarım metodunun keşfedilmesi sayesinde gen düzenleme araçlarından daha fazla yararlanılabilecektir. Proteinin etkisi kalıcı olmayacağı için istenmeyen yan etkileri ve hedef dışı modifikasyonları en aza indirecek olan bu metot çok daha fazla sayıda geçici gen tedavi uygulamasının geliştirilmesini sağlayacaktır. Bu bölümde, translasyonel tıp uygulamalarına odaklanarak gen regülasyonu ve gen düzenleme araçları üzerindeki kökenleri, mekanizmaları ve son gelişmeleri derledik.