Tarihte Küresel Salgın Hastalıklar ve Toplum Hayatına Etkileri

Tarihin izahı ve yorumunda dikkate alınması gereken önemli unsurlardan bir tanesi de salgın hastalıklardır. Salgın hastalıkların mahiyeti, korunma yolları ve tedavileri uzun süre tam olarak bilinmemiştir. İnsanlar salgın hastalığın mahiyetini öğreninceye kadar onu Tanrı’nın bir gazabı olarak görmüşler, çoğu zaman da üzerine bir kutsiyet yüklemişlerdir. Eski Çağ’dan günümüze kadar endemik, epidemik ve pandemik karakterli çok sayıda salgın hastalık yaşanmış ve bu salgınlarda milyonlarca insan hayatını kaybetmiştir. Veba, sıtma, kolera, sarı humma, çiçek, grip, verem, tifo, tifüs ve frengi hastalıkları kitlesel ölümlere yol açan önemli salgın hastalıklardır. Ancak bunların hepsi aynı anda dünyanın birkaç kıtasını etkisi altına alacak ölçekte salgınlar üretememiştir. Sadece veba, kolera ve grip hastalıklarının insanları etkileyen ve küresel olarak bilinen pandemik salgın hastalıklar olduğunu söyleyebiliriz. Dünya, Eski Çağ’dan günümüze kadar, üç veba, yedi kolera ve bugünlerde yaşadığımız salgınla birlikte 10’dan fazla grip pandemisi yaşamıştır. Epidemik boyutta kalan ancak çok sayıda insanın ölümüne sebep olan çiçek, sıtma ve sarı humma salgınları da en az bu üç hastalık kadar etkili olmuşlardır. Yaşanan bütün küresel salgınların tahribatının yüksek olmasının sebebi, hastalığın tam olarak tanınmamasıdır. Bu yüzden ölüm oranları yüksek, yayılma alanları geniş olmuştur. Salgın hastalıklar; ekonomik, sosyal, psikolojik, kültürel, siyasi, dinî, coğrafî ve daha birçok bakımdan toplumsal hayatı derinden etkilemiştir.