COVID-19 Krizinin İstihdam ve Çalışma Yöntemlerine Etkisi

2019’un son aylarında Çin’de ortaya çıkan ve bütün dünyaya yayılan COVID-19 salgını, küresel düzeyde “sağlık krizi”ne, sağlık krizi önlemleri de “sosyoekonomik kriz”e yol açmıştır. Yaşanan bu krizde, ekonomilerde ve istihdamda daralma meydana gelmiş ve işsizlik artmıştır. Aynı zamanda, özellikle “uzaktan/ evden çalışma” olmak üzere bazı esnek çalışma yöntemlerinin uygulamasıyaygınlaşmıştır. COVID-19 salgınına kesin çözüm bulununcaya kadar önlemlerin süreceği, salgın ve önlemlerin iş ve toplum hayatını etkilemeye azalarak da olsa devam edeceği öngörülmektedir.

COVID-19 krizi nedeniyle “artık hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağı” görüşü sıkça ve yaygın biçimde dile getirilmektedir. Ancak, hayli taraftar toplayan bu görüşe rağmen, özellikle iş yapma/çalışma yöntemlerinde kısa vadede yaşanan etki veya değişimlerin, kalıcı ve köklü bir dönüşüme yola açacağı hususu tartışmalı görünmektedir. Çünkü, krizin istihdam ve çalışma yöntemleri üzerindeki etkileri ve yol açtığı değişiklikler, aslında zaten bilinen ve yaşanan bazı durum ve uygulamaların artışından ibarettir. Bununla birlikte, krizin zorunlu sebeplerle“uzaktan çalışma/iş yapma” gibi bazı esnek çalışma yöntemlerinin yaygın biçimde kullanımına yol açmasının bu yöntemlerin uygulanmasında bir artış etkisi göstereceği de söylenebilir.

Süresi ve etkilerine dair öngörülerde ciddi bir yanılma olmadığı takdirde, krizin ekonomi ve istihdam üzerindeki olumsuz etkilerinin salgın sonrasında da azalarak da olsa devam edeceği; krizin özellikle bilişim teknolojisindeki ve diğer alanlardaki gelişmelere bağlı olarak zaten gündemde olan ve bazı iş ve işletmelerde uygulanmakta olan uzaktan çalışma ve bazı esnek çalışma yöntemlerinin yaygınlık ve uygulanma oranındaki artışı hızlandıracağı, ancak kısa vadede bunun “dönüşüm” denilebilecek geleneksel sistemin yerini alacak devrimsel/ kalıcı bir değişikliğe yol açmayacağı değerlendirilmektedir.