Endokrin Bozucu Maruziyetinin Azaltılmasına Yönelik Strateji ve Öneriler: Beslenme Bazlı Tüketici Strateji ve Önerileri

Modern yaşam koşullarında, her geçen gün daha çok maruz kalınan endokrin bozucu kimyasalların intrauterin dönemden yaşlılığa kadar yaşamın her aşamasında sağlığı etkileyebildiği görülmektedir. Çalışmalar endokrin bozucu bileşiklerle maruziyetin, obezite, diyabet, kardiyovasküler hastalıklar gibi metabolik hastalıklar, tiroid hastalıkları, çeşitli kanserler, nörolojik hastalıklar, üreme sağlığı bozuklukları ve çocuklarda gelişimsel sorunlar ile ilişkili olduğunu açıklamaktadır. Diyet, endokrin bozucu bileşiklere maruz kalınmasına aracılık eden birkaç önemli yoldan biri olarak kabul edilmektedir. Aslında, diyet endokrin bozucu bileşik maruziyetini üç yolla kontrol edebilmektedir. İlki, diyetin içeriği ve beslenme ile ilgili alışkanlıklarda yapılacak bazı değişiklikler ile vücuda alınan toplam endokrin bozucu bileşik miktarının azaltılmasıdır. İkinci olarak, diyette yapılacak küçük değişiklikler ile vücuda alınan endokrin bozucu bileşiklerin vücutta birikmesinin önlenmesi kısmen sağlanabilmektedir. Sonuncu ise, vücuda alınan ve vücutta biriken endokrin bozucu bileşiklerin etki mekanizmalarının diyetteki biyoaktif besin bileşenleri aracılığıyla kontrol edilmesi ve olası hasarın önlenmesidir. Bu üç aşamada, endokrin bozucu bileşiklerin etkinliğinin azaltılmasında diyet ile ilgili beş temel strateji izlenmektedir. Bunlar: diyetle alınabilen endokrin bozucu bileşikler hakkında farkındalığın arttırılması; diyetin içeriğinin düzenlenmesi; besin teminine yönelik tercihlerin değiştirilmesi; besin hazırlama, pişirme ve saklamaya yönelik davranışların düzenlenmesi; ideal vücut ağırlığının korunmasıdır. Bu bölümde beslenme yoluyla endokrin bozucu bileşiklere nasıl maruz kalındığı tanımlanmış ve bu maruziyetin azaltılmasına yönelik diyet ile ilgili beş temel strateji ele alınmıştır.