Beslenme ile Alınan Endokrin Bozucuların Nörolojik Hastalıklar Üzerindeki Olası Rolü

Endokrin bozucular genellikle beslenme, solunum ve temas yoluyla veya plasental yolla vücuda alınan bileşiklerdir. Bu bileşikler vücuda alındıktan sonra metabolizmayı düzenleyen hormonların etkilerini çeşitli mekanizmalarla artırıcı veya azaltıcı etki gösterebilmektedir. Özellikle besinlerle ve besin saklama-hazırlamada kullanılan ekipmanlar aracılığıyla bu bileşiklere kronik bir maruziyet söz konusudur. Gündelik yaşamın ayrılmaz bir parçası haline gelen bu bileşiklerin sağlık etkileri ile ilgili çalışmalar her geçen gün artmaktadır. Bu konuda yapılan ilk çalışmalar östrojenik ve androjenik etki mekanizmalarından dolayı üreme sistemi üzerinde odaklansa da günümüzde diyabet, kanser, kardiyovasküler ve nörolojik hastalıklar üzerindeki etkilerini ortaya koyan pek çok çalışma mevcuttur. Bu bölümde özellikle beslenme ile alınan endokrin bozucuların akut nörotoksik etkilerinin yanı sıra nörogelişimsel bozukluklar, Alzheimer ve Parkinson hastalıklarındaki potansiyel rolleri incelenmiştir.