TÜBA- GEBİP 2015 Yıllık Değerlendirme Toplantısı Gerçekleştirildi
Türkiye Bilimler Akademisi Genç Bilim İnsanlarını Ödüllendirme Programı (TÜBA-GEBİP) 2015 Yıllık Değerlendirme Toplantısı Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi (NEÜ) ev sahipliğinde 23-25 Ekim 2015'te gerçekleştirildi.
NEÜ – Kültür ve Kongre Merkezi’nde saat 15:00’te başlayan Toplantı’ya; TÜBA Başkanı Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar, Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Nuri Yurdusev, TÜBA üyeleri, GEBİP Ödül’ü sahipleri, akademisyenler, bilim insanları ve öğrenciler katıldı.
TÜBA Başkanı Prof. Dr. Acar GEBİP Yıllık Değerlendirme Toplantısı açılışında yaptığı konuşmasına Akademi’nin kuruluşu ve faaliyetleri hakkında bilgi vererek başladı. Akademi başkanlığı görevini 3 yıldır hizmet mevkii olarak gördüğünü ifade eden Prof. Acar sözlerine şöyle devam etti: “Farklılıkları zenginlik sayan bir yaklaşımla sadece bilimsel alanda değil ve her bakımdan ülkemizin kalkınmasına bize düşen rol çerçevesinde çalışmalarımızı sürdürüyoruz.”
24 farklı üniversiteden 38 genç bilim insanı…
Bugüne kadar TÜBA tarafında GEBİP kapsamında 373 bilim insanına projeleriyle ilgili çalışmaları konusunda maddi destek sağlandığını ifade eden Prof. Acar; “2015 yılında bu destek 80 bin lirayı buluyor. TÜBA-GEBİP Ödülü’nü kazanan isimler ülkemizde ve dünyada farklı başarılara da imza atıyorlar. Bu yıl 24 farklı üniversiteden 38 genç bilim insanımız GEBİP Ödülü’ne layık görüldü. Türkiye Bilimler Akademisi Telif ve Çeviri Eser Programı TÜBA–TEÇEP kapsamında da 2008’den bugüne kadar bu yıl verdiğimiz 19 ödül ile beraber toplam 180 eser ödüllendirildi. Bu programın temel amacı Türkçe bilimsel yayın sayısı ve niteliğini artırmaktır.
Prof. Dr. Acar ayrıca; “Bu yıl Akademi Ödülleri’mizi de devreye soktuk. Yıl sonu itibarıyla da ödül sahiplerini belirleyeceğiz. 2016 GEBİP ve TEÇEP başvurularının 21 Aralık’a kadar süreceğinin de altını çizmek isterim.” dedi.
NEÜ Rektörü Prof. Dr. Filiz Kılıç ise, Toplantı’ya ev sahipliği yapmanın kendileri için onur verici olduğunu dile getirerek başladığı konuşmasında: “İnsana bahşedilen duygulardan biri olan merak; bilim ve teknolojinin gelişmesinde önemli bir konuma sahiptir. Öğrenme ve öğretme adına büyük bir kapasiteyi barındıran merak duygusu insanı anlayıp ihtiyaçlarına cevap verme noktasında bir tür rehber gibidir. Burada önemli olan bu duygunun yönlendirilebilir olmasıdır. Bu duygu doğru, yol ve yöntemlerle yönlendirilebilir ve kullanılabilirse insanın tasavvurundaki her şeye yaklaştırılabilir. Bilim adına önemli bir konuma sahip olan merak duygusu bu noktada bilgi ve gençliğin heyecanıyla harmanlandığında aşılmaz sanılan engelleri birer birer ortadan kaldırır.” dedi. Rektör Prof. Dr. Kılıç, NEÜ hakkında bilgi vererek konuşmasını sonlandırdı.
Açılışın ardından TÜBA Başkanı Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar, Rektör Prof. Dr. Filiz Kılıç’a TÜBA-GEBİP Yıllık Değerlendirme Toplantısı’na ev sahipliğinden dolayı plaket takdim etti. Rektör Kılıç ise Başkan Prof. Dr. Acar’a günün anısına plaket takdiminde bulundu.
Toplantı TÜBA Şeref Üyesi Prof. Dr. Metin Balcı’nın “Nobel Ödüllü Prof. Dr. Aziz Sancar Emekli Olmalı mı?” adlı konferansıyla devam etti. Hemen ardından ise TÜBA Konsey Üyesi Prof. Dr. Reşat Apak “İstanbul Üniversitesi’nde Antioksidan ve Patlayıcı Tayinlere Toplu Bakış” başlıklı konferansını verdi.
24 Ekim Cumartesi günü saat 10:00’da başlayan ve NEÜ – Tafana Tesisleri’nde devam eden TÜBA-GEBİP 2015 Yıllık Değerlendirme Toplantısı; Akademi üyeleri ve 34 GEBİP ödül sahibinin yer aldığı mühendislik, fen, sosyal ve yaşam ve sağlık bilimleri alanlarında 6 eş zamanlı oturumla gerçekleştirildi. Ödül sahibi genç bilim insanları kendi çalışma alanlarını tanıttı ve son bir yılda yürüttükleri araştırmalara ilişkin sunum yaptı. Oturumlarda projelerin değerlendirilmesi ve geliştirilmesiyle ilgili konular ele alındı.
4 alandaki projelerin sunum ve değerlendirmelerinin tamamlanmasını takiben düzenlenen Genel Değerlendirme Toplantısı’nda Akademi Başkanı ve alan moderatörleri tarafından GEBİP Ödül sahiplerinin projeleri değerlendirildi ve öneriler dile getirildi. Toplantı’da ödül sahiplerine danışmanlık ve oturum başkanlığı yapan kimya alanında TÜBA Asli Üyesi Prof. Dr. Mustafa Reşat Apak ve fizik-matematik alanında ise Asli Üye Prof. Dr. Metin Arık alanlarında öne çıkan çalışmalar hakkında değerlendirmelerde bulundu. Mühendislik Bilimlerinde Asli Üye Prof. Dr. Ahmet Murat Tekalp ve Asli Üye Prof. Dr. Fikrettin Şahin görüşlerini aktardı. Sosyal Bilimlerde TÜBA Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Nuri Yurdusev söz alırken, Sağlık ve Yaşam Bilimlerinde Asli Üye Prof. Dr. Mustafa Solak konuştu.
Genel Değerlendirme Toplantısı’nda konuşan TÜBA Başkanı Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar: “Programımız gayet başarılı bir şekilde sürdürülüyor. Son yıllarda yurt dışındaki bilim insanlarının Türkiye’ye çekilmesi hususu, üzerinde durulan önemli bir gündem maddesi. Aslına bakılırsa GEBİP bu işlevi 14 yıldır sessiz sedasız bir biçimde yerine getiriyor çünkü biliyorsunuz bizim programımızda ödülden faydalanabilmek için Türkiye’de çalışma şartı söz konusu. Dolayısıyla programın önemli bir rol üstlendiğini söyleyebiliriz. Yurt dışında çalışma ve yurt dışına gitme halinde ödülün kesilmesi ya da dondurulması konusunu yeniden değerlendirmesi ihtiyacı görünüyor. Şu anda konuyla ilgili kalıcı ya da radikal bir karar almış değiliz ama üyelerimizin ya da GEBİP Ödül sahiplerinin Türkiye’deki çalışmalarını sürdürmelerine mani olmayan yurt dışı çıkışlarının mevzuat koşullarını da göz önüne alarak olabildiğince programın devamlılığına mani olmayacak bir olgu olarak değerlendirilmesi yönünde bir tutum içerisinde olduğumuzu da belirtmek isterim. Bazı münferit vakalarda konseyimizce verilen kararlar da sözüne ettiğim genel yaklaşıma uygundur.
Katıldığım toplantılarda hiç alanım olmamasına rağmen arkadaşlarımızın sunumlarının ne denli etkili olduğunu gördüm. Bu Türk bilimi ve Türkiye’nin bilimsel gelişimi adına çok sevinilecek bir husus. Layık olmak koşuluyla bütçe imkanlarımızı sonuna kadar zorlayıp ama seçim ölçütlerinden ve buna ilişkin değerlendirmelerden de savunulamayacak tavizler vermeden daha fazla genç bilim insanımızı ödüllendirmeye çalıştığımızı da ifade etmek isterim.” dedi.
Temel bilimlere talebi artırmalıyız
Temel bilimler önemli bir mesele diyerek sözlerine devam eden Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunun (TÜBİTAK) temel bilim desteklerini olumlu bulduğunu ancak bunun sorunun çözümü için yeterli olmadığına işaret etti. Acar, "Bilgi üreteceksiniz, sonra Ar-Ge, ardından inovasyona ve ticari ürüne dönüşmesi sürecini düşünürsek, bu işin kaynağı aslında temel bilimlerde yatıyor. Temel bilimlere olan talebin hem sayısal hem de niteliksel bakımdan artırılması gibi bir sorunla karşı karşıyayız. Fizik bölümünde 2015 yılı kontenjanı 1000’in altına düşmüş görünüyor yani manzara çok iç açıcı değil. Bu açıdan başta kamu yönetimi ve personel rejimi olmak üzere bu alan mezunlarının talebini daha eşitlikçi hale getirecek düzenleme değişiklikleri yapılmalı. Alan mezunlarının talebini " diye konuştu.
Bilimsel etkinlik sayısını artırmak istediğini dile getiren Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar, TÜBA üyelerinin seçilmiş bilim adamları olarak topluma rol model olması gerektiğini vurguladı.
TÜBA Başkanı Acar ve oturum başkanlarının konuşmalarının ardından ödül sahibi genç bilim insanları da GEBİP ile ilgili talep ve memnuniyetlerini aktardılar.
