ERC’den TÜBA-GEBİP Üyesi Doç. Dr. Somel’in “NEOGENE Projesi”ne Büyük Destek
2015 yılı TÜBA-GEBİP Ödülü sahibi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Somel’in neolitik yaşam tarzının ortaya çıkışı ve yayılım serüvenini içeren bilimsel projesi “NEOGENE”e Avrupa Araştırma Konseyi’nden (European Research Council-ERC) 2,5 milyon euro destek sağlandı.
"ERC Consolidator Grant 2017" çağrısı kapsamında bütün Avrupa'da kabul edilen 329 proje içerisinde yer alan Somel’in "NEOGENE: Neolitik Anadolu toplumlarında genetik ve kültürel etkileşimlerin arkeogenomik analizi " başlıklı beş yıllık projesi Türkiye’den destek alan tek proje.
Mehmet Somel’in yürütücülüğündeki projede arkeologlar, biyologlar ve antropologlar sıkı bir ortaklık içinde çalışıyor. NEOGENE ekibi, DNA analizlerini ve arkeolojik verileri beraber değerlendirerek, Anadolu’da yerleşik hayat ve tarımın yaygınlaşmasında insan göçlerinin yanı sıra bilgi alışverişi ve kültürel etkileşimin katkısını ortaya koymayı umuyor. Hedef, insanlık tarihinin en önemli dönüm noktalarından birinin gerçek hikayesini anlamak.
NEOGENE projesi ile Mehmet Somel ve ekibi, avcı-toplayıcı toplumların yerleşik tarımcı toplumlara evrimini araştırırken, aralarındaki gen alışverişiyle beraber geleneklerini, sosyal organizasyonlarını ve kültürel alışveriş yöntemlerini inceliyor. Proje kapsamında Anadolu’dan yüzlerce Neolitik bireyden alınan örneklerde antik DNA analizi yapılacak ve bu genetik veri arkeolojik veriyle birleştirilerek, insanlık tarihinin bu en önemli sosyokültürel dönüşümlerinden birinin eşsiz ayrıntıda bir tablosu çıkarılacak. Çalışma, ODTÜ Biyolojik Bilimler, ODTÜ TAÇDAM, Hacettepe Antropoloji Bölümü’nden araştırmacılarının yanı sıra, Çatalhöyük, Aşıklı Höyük ve Çayönü gibi çok sayıda kazı ekibinin dahil olduğu geniş bir ekip tarafından yürütülecek.